Eén van de pleisterplaatsen op Minerve wordt ongetwijfeld de grote vlonder bij de langwerpige wadi, een bufferzone voor regenwater, aan de Fort V-straat. Het houten platform ligt in een ongemaaide groenzone, biedt een prachtig uitzicht op de architecturale omgeving en is de ideale plaats voor een ongedwongen ontmoeting tussen de bewoners. De vlonder is maar een kleine schakel in het volledige bouwproject, maar voor bouwheer Revive vormt hij een nieuwe uitdaging op het vlak van circulair bouwen.
Recuperatiemateriaal voor een doorgedreven duurzaamheid
Als duurzame bouwonderneming heeft Revive al ruime ervaring met het hergebruik van bouwmaterialen. Zo wordt het beton van opgebroken muren en vloerplaten systematisch verwerkt in de aanleg van wegenissen en worden sloopmaterialen gesorteerd om bijvoorbeeld ijzer en isolatiemateriaal te recycleren. Naast deze vormen van downcycling zocht de onderneming al langer naar toepassingen om materialen terug volwaardig te kunnen recycleren. Voor de bouw van de vlonder bij een van de wadi’s op Minerve gaat Revive daarom nu een nieuwe uitdaging aan en werkt het voor het eerst met recuperatiehout dat uit Nederland wordt overgebracht. Als dit project positief onthaald wordt, zullen alle houten elementen in het openbaar domein in recuperatiehout uitgevoerd worden.
Scheepsdek verkleint de ecologische voetafdruk
De vlonder omvat een houten brug en een groot platform met twee niveaus. Oorspronkelijk zou de constructie in nieuwe materialen uitgevoerd worden, maar Revive besliste om te onderzoeken of het zijn duurzame aanpak ook op dit aspect van het bouwproject kon toepassen. Zo kwam het uit bij Rotor, een Brussels studiebureau dat zich toelegt op bouwen en renoveren met hergebruik van bouwmaterialen. Hun website Opalis biedt een overzicht van leveranciers van gebruikt materiaal in België en Nederland. Dankzij Rotor vond Revive een geschikte partij azobé, tropisch hardhout, afkomstig van een gesloopt scheepsdek, om een eerste testconstructie en nadien de hele vlonder mee te bouwen.
“Tropisch hardhout zoals Azobé is een van de sterkste en hardste houtsoorten,” licht construction manager Bart De Vos toe, “maar het is ecologisch niet verantwoord om dit uitheemse hout als nieuw materiaal te gebruiken voor een vlonder. We hadden dus geluk dat er een geschikte partij recuperatiehout beschikbaar was. Azobé wordt traditioneel gebruikt in de scheepsbouw en voor de aanleg van steigers of constructies onder water. Het is uiterst sterk en raakt niet aangetast door langdurig contact met het water in de wadi. Bovendien heeft dit recuperatiehout door zijn leeftijd al een natuurlijke patine en mooie kleurschakeringen.”
Veiligheid voorop
Uiteraard neemt Revive alle nodige maatregelen om de veiligheid van de constructie te garanderen. Om te beginnen is de gekozen houtsoort erg kwalitatief en duurzaam. De staat van het hout wordt visueel uitvoerig gecontroleerd op de aanwezigheid van scheuren en barsten. Voor het hout in de vlonder verwerkt wordt, werd er een testconstructie gebouwd om te verifiëren hoe het hout reageert en welke schroeven en bevestigingsmaterialen nodig zijn. Uit voorzorg worden de gebruikte balken bovendien overgedimensioneerd: er wordt meer materiaal gebruikt dan strikt gesproken nodig is om de draagkracht te garanderen. De hele draagstructuur wordt tot slot ook stevig in de grond verankerd.
Gemeente Edegem aan boord
Aangezien het openbaar domein volledig aan de gemeente Edegem overgedragen zal worden, heeft Revive de verantwoordelijke diensten van bij het begin betrokken bij het plan om de vlonder in circulaire materialen uit te voeren. Het idee werd positief onthaald, de testconstructie wordt binnenkort geïnspecteerd en in het najaar zal het gemeentebestuur hopelijk zijn definitieve goedkeuring uitspreken. En dan kan het vroegere scheepsdek een nieuw leven krijgen als charmante ontmoetingsplaats voor de bewoners van Minerve.